Na een klacht door Vooruit-fractieleider Gert Stas werd het stadsbestuur verplicht om achtergehouden documenten over de verkoop van stadspatrimonium openbaar te maken. Groen-fractieleider Peter van Dam ontdekte in die documenten een fout van 2,5 miljoen euro. De verenigde oppositie heeft de gouverneur nu gevraagd verhoogd toezicht op de gemeentefinanciën uit te oefenen. 

In januari besloten het Agentschap voor Binnenlands Bestuur (ABB) en de gouverneur van de provincie Limburg na een klacht van Gert Stas om het Meerjarenplan (MJP) van de stad Sint-Truiden te vernietigen: niet alle noodzakelijke informatie werd ter beschikking gesteld van de raadsleden en de belastinginkomsten waren overschat. Een nieuwe versie van het MJP werd in de loop van februari aan de raadsleden overgemaakt. Peter van Dam (Groen): “Bij nazicht bleek dat ook hier een grove overschatting van de inkomsten was gebeurd: een stuk landbouwgrond van ongeveer 1 hectare werd er als bouwgrond beschouwd en bijgevolg 2,5 miljoen euro overschat. Bovendien bleek dat er ook nog een fout zat in een Excelformule waarmee de schattingen werden berekend. Deze tweede versie van het MJP werd dan ook van de agenda gehaald van de gemeenteraad van februari 2022 en het is nu wachten op een correcte derde versie.”

Onduidelijkheden en onwettelijkheden

Zijn evenknie in de Truiense oppositie, Gert Stas (Vooruit) ziet de financiële toekomst van de stad somber in. Stas legt uit: “De voorbije jaren schorste de gouverneur al herhaaldelijk beslissingen van het bestuur na klachten van de toezichthoudende overheden, van de oppositie of van burgers. Daarnaast constateerde ook Audit Vlaanderen bij zijn organisatie-audit in 2021 een gebrek aan zorgvuldigheid en correctheid bij de financiële dienst van onze stad. Er werden onwettelijkheden vastgesteld waartegen klacht werd ingediend bij het ABB. Steevast klonk uit de waarschuwingen van de gouverneur aan het adres  van het stadsbestuur de verwachting dat verbetering zou plaatsvinden. Helaas bleek deze hoop ijdel.” De twee fractieleiders van de oppositie vragen nu dat er dringend een einde komt aan de vele onduidelijkheden. “Het geknoei is zo wijdverbreid dat we zelf niet alles meer kunnen controleren. Wanneer achteraf zou blijken dat Sint-Truiden niet meer aan zijn financiële verplichtingen kan voldoen willen wij er zeker van zijn dat we alles geprobeerd hebben om dit te vermijden. Een verhoogd toezicht door het Agentschap Binnenlands Bestuur op het financieel beleid van onze stad is dringend nodig”, besluiten Stas en van Dam.

Krijgt de stad nu verhoogd financieel toezicht?

Die kans is erg klein. Om te beginnen moet daar een meerderheid voor gevonden worden in de Truiense gemeenteraad. Het ziet er niet naar uit dat CD&V, Open VLD en N-VA daar vóór gaan stemmen. Schepen van Financiën Jo François (N-VA) weerlegt de kritiek van de oppositie: “Ja, er zijn fouten gemaakt in het MJP, maar dat is nu eenmaal mensenwerk. We zullen alles rechtzetten en met een nieuw plan komen naar de eerstvolgende gemeenteraad. Wij blijven inzetten op de verkoop van gronden en gebouwen omdat we met de centen willen investeren in de toekomst van onze stad, iets wat in het verdere verleden door anderen veel te vaak niet is gebeurd.”

Ook het ABB (Agentschap Binnenlands Bestuur), dat boven het politieke gewoel uit de democratische werking van onze instellingen controleert, klinkt terughoudend. Charlotte Cols van de Staf Administrateur Generaal legt uit: “De bevoegdheden van ABB in het kader van het toezicht op de lokale financiën zijn geregeld in het decreet op het lokaal bestuur. Wij houden een algemeen toezicht op het meerjarenplan en de jaarlijkse aanpassingen ervan van elke stad en gemeente. Wij hebben de plicht om het MJP te vernietigen in bepaalde gevallen, o.a. wanneer een financieel evenwicht niet is bereikt. Wij houden ook een goedkeuringstoezicht op de jaarlijkse jaarrekeningen, met o.a. nazicht op het juist en getrouw beeld ervan. Bijkomende, aanvullende financiële analyses bij individuele steden, al dan niet op hun vraag, verrichten wij als ABB niet.”