Waar was jij op 9 december 1975 rond 09.00 uur? Vele Truienaren zullen, soms met tranen in de ogen, terugdenken aan de zware brand die het Seminarie-internaat en de abdijkerk trof. Ondergetekende stond toen in de studiezaal van Sint-Aloysius om examens af te nemen, en een collega heeft me toen vervangen om naar de Grote Markt in Sint-Truiden te komen. Weet jij het nog?
Het was 08.30 uur. Het vuur sloeg uit het dak van het seminarie-internaat. Er was blijkbaar was er brand uitgebroken in de slaapzalen van het seminarie-internaat.
De brandweer had de grootste moeite om de steeds groter wordende vuurhaard onder controle te krijgen. Het korps van Sint-Truiden kreeg onder andere versterking van de korpsen van Tongeren, Hasselt en Luik en ook de civiele bescherming en het leger kwamen helpen. Het vuur verspreidde zich razendsnel via de houten zolderingen. De leistenen op het dak waren vastgemaakt op een eiken onderdak van zo’n drie centimeter dik, dat bemoeilijkte de bluswerken enorm. Waar er bij een gewone brand een gat in het dak ontstaat, waardoor er geblust kan worden, gebeurde dat hier niet. Het water ketste als het ware gewoon af.
Rond 10.40 uur gebeurde waarvoor gevreesd werd. De vlammen verspreidden zich naar het dak van de aanpalende seminariekerk en de spits van de abdijtoren. Voor de ogen van de mensenmassa die op de markt toestroomt, stortte om 11.35 uur de door vlammen verteerde torenspits in elkaar. Het seminarie-internaat, de seminariekerk met abdijtoren en het klooster van de zusters waren volledig in puin gelegd. De brandweerkorpsen moesten nog uren nablussen en ook in de dagen nadien blijven ze de site in de gaten houden voor eventuele heropflakkeringen.
Er vielen geen slachtoffers, maar met een uitbraak van de brand ’s nachts zou het aantal slachtoffers niet te overzien zijn geweest.
De oorzaak van de brand werd nooit achterhaald.
Gisteren, precies 45 jaar geleden, werd onze stad verminkt, “De drij toures op en rij” werden er plots twee. Van de dure eden zoals ‘de toren zal als een feniks uit zijn as herrijzen’ kwam niks in huis, het bisdom bouwde een nieuw internaat, maar lieten de zware kosten voor toren en kerk voor de stad. En die pastte daarvoor. Daarom is de huidige oplossing misschien nog wel de beste: de toren zonder spits is nu van … iedereen!
Ik was in Hasselt op mijn stageplaats en hoorde het van mijn stagemeester die recht van St-Truiden kwam. Ik nam mijn jas, zei “dada” met het handje en repte me naar het station om de snelste trein naar Sint-Truiden te nemen.
Ik zat destijds in het tweede middelbaar in het H. Graf, in de enige klas rechtstreeks tegen de Plankstraat en dus met prachtig zicht op het Seminarie. We hadden godsdienstles en plots riep Marie-Thérèse naast me: “Juffrouw, kijk daar!” : een metershoge steekvlam uit het dak van het gebouw recht tegenover ons. De juf is toen naar de bureau van de directeur gelopen om de brandweer te verwittigen.
Na de speeltijd werd ook onze school geëvacueerd (zonder enige organisatie: gewoon iedereen uit de school)
Toen de toren instortte, stond ik, met mijn schort van het H. Graf nog aan, op de markt en weende, net als vele anderen.
Die dag reed ik toevallig met de motor van Hasselt naar Sint-Truiden. Van voorbij de bocht in Kortenbos hebt ge de toren recht op recht voor u uit, en was toen dus te aanschouwen als een brandende toorts met een meters-hoge rookkolom. Een beklemmend schouwspel.
De toren zou inderdaad in zijn oorspronkelijke staat hersteld worden. Tenminste, zo werd van uit verschillende hoeken luid geroepen. Maar, het was of is natuurlijk niet de Notre Dame…
Die dag zat ik nog op school in het Technicum , waarvan de leraars ons verwittigden dat we mochten stoppen met de les en dat we de school mochten verlaten omwille van de doorstormende brandweer wagens , maar wat we toen zagen , was verschrikkelijk , de bekende drie toren stad was plots herleid tot twee torens . De toren van de abdijkerk hebben we ook zien neertuimelen mits die in lichterlaaie stond . Deze dag zal niemand meer ooit vergeten .