Als je langs Wilderen komt, van eender welke richting, dan valt je onmiddellijk de toren van de kerk op. Ik heb al oneindig veel torens gezien, maar zo eentje, vind je alleen in Wilderen: geen spits en twee kruisen. 

Kunsthistorici spreken van een “defensieve westertoren met een uitzonderlijk schildzadeldak dat bekroond wordt met twee kruisen.” 

Wilderen grenst aan Brabant en is het ook een beetje
Wilderen wordt voor het eerst vermeld in 1139 als Wilre “Latijn villare, boerderij, de V werd trouwens in het antieke Latijn als W uitgesproken). Eertijds vormde het met Graesen (provincie Brabant) één heerlijkheid behorend bij het Graafschap Duras. In 1192 werd het Loons bezit en in 1204 schonk Godefridus, graaf van Duras, de helft van Wilderen aan de abt van Sint-Truiden. Wilderen als parochie behoorde tot 1559 tot de dekenij Zoutleeuw en daarna bij de dekenij Hoegaarden. De kerk van Wilderen was de moederkerk van het Graafschap Duras ook al omdat Duras nooit een kerk heeft gehad en het begevingsrecht (de benoeming van de pastoor) lag bij de abdis van Herckenrode. 

Toren uit 1150
De “rare” kerk van Wilderen heeft twee delen: een romaanse toren uit 1150, een defensieve westertoren, en een neoclassicistische zaalkerk die in 1858 het smalle romaanse kerkschip verving. 

Het is ook een kerk met een niet onaardig meubilair en beeldenrijkdom: een Onze-Lieve-Vrouw Ten Hemelopneming met kind, een Sint-Sebastiaan en Sint-Rochus uit de 17de eeuw, zijaltaren, biecht- en bidstoelen en een koorlezenaar uit de 18de eeuw. 

Het kerkhof rond de kerk herbergt nog grafstenen uit de 16de tot de 18de eeuw. En er liggen ook nogal wat d’Oultremonts begraven, graven van Duras, in hun graftombe. 

Een verdedigingstoren
De meeste kerken hadden een toren, en meestal was die vanaf het begin van het 2de millennium een westertoren in onze streken omdat het koor naar het oosten gericht was (daar kwam de zon op en daar lag ook Jeruzalem), en de sterkste en vaak ook enige verdediging van het dorp, namelijk de toren naar het westen, omdat van die richting het vaakst het gevaar (de Noormannen) kwamen. Zo’n toren had ook nooit een ingang, en waar er zo’n ingang is, werd die er later aangebracht. Men ging de kerk binnen via … de kerk. 

Leuk om te vermelden is ook de naamsverandering van de kerk van Wilderen. Nu heet die de Onze-Lieve-Vrouw-Bezoekingskerk maar tot de Franse tijd was de kerk gewijd aan Maria-Hemelvaart. Dat vind je nog terug in het koor in het altaarschilderij en de muurschilderingen. Als iemand weet waarom die naamsverandering gebeurde, dan vernemen we dat graag! 

Bezoekerscentrum
Wat je zeker niet verwacht zou hebben in de levendige dorpskern is het bezoekerscentrum in de romaanse toren. In dat bezoekerscentrum worden facetten uit het dorpsleven en de band met het kasteel en de graven van Duras toegelicht. 

De openingsuren zijn op zaterdag en zondag van 14.00 tot 18.00 uur na afspraak. Die maak je best op 0496/615564 en bij info.toerisme@sint-truiden.be of www.visitsinttruiden.be 

En de toegang is gratis.