Sint Joris Alken werd zondag officieel verbonden in woord en beeld. Het viaduct dat het Alkense dorpje een uitvalsweg geeft naar Hasselt en St.-Truiden (N80) is verfraaid met een sonnet en een beeltenis van de Ferrariskaart. Zondag 11 december opende schepen Vroonen met burgemeester Penxten van de gemeente Alken het burgerparticipatieproject ‘Het verbindende viaduct van Sint Joris’. Daar werden ook verhalen uit het rijke verleden van de buurt opgedisseld.
Alle bewoners van het dorpje passeren daar dagelijks: het viaduct verbindt hen met de omliggende steden en dorpen. De beeltenis en de lofzang verbinden de bewoners nu ook met de historie van het dorp en die is best verrassend. Het dorpje heeft met de St.-Joriskapel prachtig erfgoed uit de 17e eeuw. Vlakbij die kapel aan de Hemelsveldstraat lag ooit het kasteel Dompas: een classicistisch gebouw uit de 18e eeuw. Hier leefde de heer Edouard Dompas die als dienstknecht het kasteel erfde van de heer Hollanders, de laatste drossaard van Alken. Het kasteel moest later wijken voor de expresweg en daarmee veranderden ook de weeskinderen van huis. In de laatste jaren huisvestte het kasteel deze kinderen die daarna elders in het dorp werden opgevangen: het Mariahuis.
Nabij het kasteel stortte op 25 april 1944 een Lancaster bommenwerper HK542 neer. De 7 bemanningsleden van het No 115 squadron RAF overleden hierbij. Zij waren onderweg naar Karlsruhe om die stad te bombarderen, maar werden neergehaald door de Duitsers. Het kunstwerk aan de muur van het viaduct verbindt deze ervaringsverhalen. Drie bewoners vertellen hun verhaal over die historie en in de lente van 2023 zullen die verhalen via qr-codes bereikbaar zijn wanneer men het viaduct passeert.
Viaduct
Enkele sprekers van afgelopen zondag haalden herinneringen op (zie foto onderaan) aan vroeger. “De expresweg was misschien wel nodig maar in de vroege jaren ’70 was er al de steenweg tussen Hasselt en St.-Truiden. Na die steenweg en het treinspoor vreesden we dat ons dorp voor de derde keer doorgesneden zou worden. Gelukkig koos men voor een veilig viaduct. Het kasteel moest wijken en het Hemelsveld is nu een straat die doet herinneren aan het veld waar het kasteel stond, waar kinderen speelden en waar het vergezicht naar de Simsebeek eindeloos was. Wij woonden hier op een boerderijtje en ik herinner me nog levendig de lemen huisjes, de vele hoogstamboomgaarden en de vergezichten”, vertelt een van hen.
Burgerparticipatie
De bewoners van de Ruisenburgstraat in Sint Joris hebben anderhalf jaar nodig gehad om tot de realisatie van het project te komen. De budgetten bleken aanvankelijk niet toereikend door de sterke prijsstijgingen. Het oorspronkelijke plan van een digitale print was daardoor onhaalbaar. Bovendien stelde de dienst Bruggen en Wegen eisen: de structuur van de muur moet gezien kunnen worden, waardoor geprinte platen niet op de muur geschroefd mochten worden. Uiteindelijk vonden de bewoners een kunstenares die bereid bleek het kunstwerk op de muur te schilderen. Een coating werkte de schildering veilig af. De burgerparticipatieprojecten zijn een initiatief van de gemeente Alken en zijn bedoeld de burgers in samenwerking bij te laten dragen aan hun leefomgeving. De werking is bedoeld om met verkozen projecten democratisch, gericht en verbindend initiatieven te realiseren.
In beeld: bij de opening met burgemeester Penxten en schepenen Vroonen en Vandormael kwamen buurtbewoners luisteren naar verhalen over hoe de oudste Alkenaren hun jeugd hebben beleefd rondom het viaduct ©Rudi De Cock
Van rechts naar links: Leden van het project Ronny Schepmans, een getuigende Alkenaar en Vincent Westerwoudt. Na de toespraken volgde er een receptie.
