De zwarte rook van de vuurpotten was tot in de wijde omgeving te zien
In de nacht van zondag op maandag en iets minder afgelopen nacht zakten de temperaturen in verschillende delen van Haspengouw onder het vriespunt, precies op het moment dat de eerste bloesems aan de kersen- en perenbomen in volle bloei staan. Sommige telers moesten al een eerste keer ingrijpen met vuurpotten en molentjes. Dat gaf hier en daar rookontwikkeling tot in de woongebieden. Het KMI geeft de komende 10 nachten vorstvrij zodat de telers, voor even althans, op beide oren kunnen slapen.
De gevreesde nachtvorst bleef gelukkig zeer beperkt alhoewel sommige telers al een eerste keer moesten ingrijpen met vuurpotten en molentjes. Vrieskou vormt een ernstig risico voor de vruchtzetting van de vroege bloeiers zoals de kersen en de peren, met mogelijk een kleinere fruitoogst als gevolg. Om hun waardevolle bloesems te beschermen, kwamen enkele fruittelers zondagavond in actie. In boomgaarden werden vuurpotten aangestoken en windmolentjes opgestart om de luchtlagen te mengen. Deze technieken zorgen ervoor dat de koudste lucht bij de grond zich vermengt met de iets warmere lucht erboven, waardoor de temperatuur net voldoende stijgt om schade te voorkomen. “Vooral in mei, wanneer appelbomen volop in bloei staan, wordt dit vaker ingezet, maar ook nu bij de vroege bloei van kersen en peren is ingrijpen cruciaal,” vertelt een van de fruittelers. Het gebruik in combinatie met de wind zorgde voor rookontwikkeling wat bij sommige buurtbewoners deed denken aan een brand, maar dat was dus gelukkig niet het geval.
Raskeuze en ligging als eerste verdedigingslinie
“Hoewel technische hulpmiddelen een verschil kunnen maken, begint de bescherming tegen vorst eigenlijk al bij het kiezen van het juiste ras op de juiste plaats. Rassen die minder gevoelig zijn voor kou tijdens de bloei, hebben duidelijk een voordeel. Laatbloeiers, zoals sommige appelrassen, hebben minder kans op schade dan vroege bloeiers.” Zelfs de ligging van een boom in je eigen tuin kan een verschil maken. “Op een helling plant je best de vroegste bloeiers bovenaan, want koude lucht zakt naar beneden en hoopt zich op in de laagste delen. Een windscherm in het noordoosten kan koude wind afremmen, maar pas op dat je geen valkuil creëert waarin de kou blijft hangen.”
Zonnewarmte opslaan in de bodem
Een vaak vergeten maar doeltreffende maatregel is het optimaliseren van de bodem. Door de grond onder de fruitbomen zwart en onbedekt te laten, kan deze overdag meer zonnewarmte opnemen, die ’s nachts weer wordt uitgestraald naar de bloesems. “Je kunt zo de temperatuur rond de bloesems met 1,5 tot 3 graden verhogen.” Hoewel fruittelers met alle mogelijke middelen proberen de schade te beperken, blijft het afwachten hoe de komende weken verlopen. De bloesemperiode is een kritieke fase in het groeiseizoen. Elk gradenverschil telt, en het weer is de onvoorspelbare speler op het veld. “We kunnen veel doen, maar de natuur blijft de baas,” besluit de teler.
Op verschillende plaatsen trok de rook tot in woongebieden zoals hier in Zepperen
