De fototentoonstelling in het kerkje van Kuttekoven maakt veel reacties los bij de lokale bevolking en de toeristen. Fotograaf Jo Struyven brengt er in beeld hoe mensen zich kunnen gevoeld hebben toen ze van de trein sprongen van het konvooi XX, op weg naar Auschwitz. Als gevolg van de grote publieke belangstelling zijn er nu geleide bezoeken met gidsen en zal er een groot volksfeest worden gehouden op het Loonse Plein in de zomer. Het toeristisch seizoen 2024 wordt er trouwens in Borgloon een van veel festiviteiten en activiteiten.
Bij de toeristische dienst worden de medewerkers overstelpt met vragen. Vooral de wandelingen langs het Fruitspoor naar Kuttekoven zijn in trek. Daar loopt de fototentoonstelling ‘Witzwart’ van fotograaf en Truienaar Jo Struyven in het kerkje van Kuttekoven. “De geleide en vrije bezoeken leiden tot zeer positieve reacties”, vertelt schepen Loes Ory. “Er is sinds de start van de expo zoveel losgeweekt bij onze inwoners en bij de toeristen, dat we vanaf nu 7 dagen op 7 begeleide bezoeken mogelijk maken, zelfs op zaterdagavond. We bieden de tentoonstelling gratis aan aan scholen, omdat wat hier wordt geëvoceerd te belangrijk is, dit is het verhaal van oorlog en verdriet dat niet mag vergeten worden.” De stad Borgloon betaalt de rondleidingen voor de scholen van Borgloon, en voor de betrokkenen van Konvooi XX, zoals de inwoners van Kuttekoven, de familie Aerts-Castermans, de familie Tans, en de familie van Simon Gronowski.
Fotokunstenaar
Fotograaf en Truienaar Jo Struyven besteedde ruim 2 jaar aan het in beeld brengen van de plekken waar mensen van de trein sprongen. “Konvooi XX was een trein die onderweg was naar het nazivernietigingskamp in Auschwitz”, vertelt Jo. “De trein bolde tegen 40 kilometer per uur maar vertraagde tot 10 km per uur bij overgangen. De helft van de mensen die eraf sprongen overleefden het niet omdat de Duitsers op hen schoten om te doden. De andere helft haalde het wel. Wat ging er door hen heen op het moment dat ze sprongen? Eén van de gevoelens is ongetwijfeld, ‘oef, ik ben vrij’. Ik heb met mijn foto’s geprobeerd gevoelens in beeld te brengen op exact dezelfde plaatsen als waar mensen hebben gesprongen, zoals hier in Kuttekoven.” Zelf is Struyven opgegroeid in Sint-Truiden, waar zijn kamertje zich op 80 meter van het fruitspoor bevond.
Volksfeest
In de zomer zal er, in samenwerking met het departement Toerisme van de Provincie Limburg, een kunstwerk onthuld worden op het Fruitspoor, van de hand van Koenraad Tinel, die Simon Gronowski uitbeeldt als 11-jarige en net van de trein gesprongen. Simon is inmiddels 92 en zal er dan ook bij zijn, net als de erfgenamen van Jean Aerts, de rijkswachter die in 1943 de kleine Simon redde. “Het wordt een echt volksfeest op het Loonse Plein, met een optocht met fanfare en de scholen naar het kunstwerk. Simon speelt zelf in een Europese jazzband en zorgt dus voor de muziek.”
Festiviteiten
Daarnaast heeft Borgloon nog heel wat te vieren. Het traditionele startschot voor het toeristisch seizoen was er al op paasmaandag, met de stroopfeesten die een brede waaier aan activiteiten en lekkers presenteerden, van de geliefde pannenkoeken met stroop tot gratis wandelingen door het betoverende bloesemlandschap. Op datzelfde plein zal de heraanleg van het Fruitspoor in juli feestelijk gevierd worden. Het meest in het oog springend is het pareltje van de provincie Limburg, de langverwachte opening van het Belevingscentrum GRAAF, wellicht ergens in september. “Dit wordt een kans voor bezoekers om dieper in de rijke geschiedenis van de streek te duiken.”
Streekproducten
De lokale fruittelers worden actief betrokken bij het toerismegebeuren. De Stroopfabriek en de streekproductenwinkel zullen samen met BelOrta deelnemen aan de Open Bedrijvendag in oktober. En op het gebied van culinaire innovatie zijn er projecten zoals de Wijnstraat van de Lage Landen en de Week van de Korte Keten, waarbij het streekproductenaanbod en de culinaire hoogstandjes van Haspengouw centraal staan. De digitale horecagids zal vanaf aanstaande maandag online staan.
Beelden © Jo Struyven