Gors-Opleeuw telt 416 inwoners en vier kastelen: Gors, Opleeuw, Bellevue en Hagsmeer, dus één kasteel per 100 inwoners. Wie doet beter? Het eerste deel van de sedert de 13e eeuw samengestelde naam Gorsleeuw is afgeleid van Godefridi van Leeuw, de oudst gekende bewoner van deze site. De familienaam Leeuw heeft het Germaanse “hlaiwa” (=grafheuvel) als stam. Van de initiële burchtsite van Gors met een opperhof-neerhofstructuur (kasteel-boerderij) bleven enkele materiële sporen bewaard.
Na het geslacht en de heren van Leeuw (13-14e eeuw), resideerden hier de families van Gelinden (14e eeuw – 1436), van den Bosch (1436-1639), van Bodbergen (1639-1701) en de Copis van Binderveld (1701-1856). Omdat deze familie grotendeels het huidig uitzicht van de site –zowel het laat classicistisch kasteel (1820) als de parkaanleg- bepaalde, wordt dit kasteel ook wel eens het kasteel de Copis genoemd. De laatste bewoners van adellijke afkomst waren leden van de families d’Asprémont Lynden (tot 1917) en de Baudoin de Beaufort (1917-1960). Momenteel is het kasteel eigendom van Joris Dillen die zware restauratiewerken uitvoerde en van het kasteel een feestomgeving maakte onder het motto “Het kasteel van Gors maakt feesten uniek”.
Verbouwingen voor meer comfort
Hoewel er reeds in de vroege 13de eeuw sprake is van de heren van Leeuw en men dus een middeleeuwse burcht op deze plaats kan veronderstellen, gaan de oudste zichtbare materiële sporen terug tot een gebouw in Maaslandse renaissance uit de 17de eeuw. Van die middeleeuwse kastelen is geweten dat het militaire bouwwerken waren, met een minimum aan comfort en waar pijl en 
boog, kokende olie en ander moordtuig zoals zwaarden, lansen en goedendags de dienst uit maakten. Maar meer naar de moderne tijden toe had de adel andere noden dan dagelijks in harnas en te paard een of andere vijand te bestrijden en vooral vrouwlief zocht naar veel meer comfort, evenredig met de rijkdom van haar man. Burchten veranderden in kastelen en kastelen in paleizen en opeenvolgende eigenaars, bezitters of kasteelheren maakten en transformeerden hun woonst naar eigen godsvrucht en vermogen. Toen renaissance uit de mode geraakte, liet baron de Copis het kasteel 
verbouwen tot een classicistisch geheel, helemaal naar de Franse stijl. Zelfs het neerhof moest weg: de stank van koeien en varkens, en het zweet van de landarbeiders, werd voor kasteelbewoners ondraaglijk en de landbouwbedoening werd afgebroken en heropgebouwd wat verderop in de straat. Bauduin de Beaufort vond in 1923 zelfs dat een kasteel ook een toren moest hebben en liet tegen de noordelijke gevel een ronde toren aanbouwen.
Nog steeds een Louis Seize interieur
Het kasteel van Gors ligt in een mooi ommuurd park en het is een prachtig witgekalkt bakstenen gebouw, volledig onderkelderd (en dat zijn net de oudste gedeelten). Wat we vooral zien zijn de verbouwingen van circa 1820: een spierwit kasteel met Ionische zuilen die verwijzen naar de Griekse klassieke oudheid en twee leeuwen als sfinxen aan de ingang. Het is pas in de achtergevel dat we de kern van het gebouw van de 17de eeuw herkennen: een verankerde gevel met mergelstenen banden.
In het interieur zijn er nog verschillende gave elementen uit de 18de eeuw: een inkomhal, een petit en een grand salon in empirestijl, een theesalon met decoraties in Lodewijk XVI-stijl met bloemen en vazen, waarschijnlijk van dezelfde kunstenaars die actief waren in Heks en Annevoie, de gebroeders Moretti.
In het park staan nog twee merkwaardige gebouwen: een langgerekte bijenhal in vakwerk met bakstenen vullingen en een romantische torenruïne van baksteen en versierd met kantelen waaronder de ijskelder verstopt zit.
Foto JCR (Het Belang van Limburg)
Familie Dillen redt ook de kapel in de Mellestraat
Toen de familie de Beaufort hun goed verkochten in de jaren ’60, was men vergeten de kapel, die bij het kasteel hoorde, in de verkoopakte op te nemen. Die bleef dus eigendom van de familie, maar de kapel kon ze weinig schelen, ze waren ondertussen over de hele wereld uitgezwermd, tot in Chili toe. Toen de stad Borgloon de factuur voor het onderhoud van de kapel naar de familie stuurde ging het vlug: de Beauforts gaven de kapel cadeau aan Borgloon dat echter met afbraakplannen zat. Zeer tegen de zin van de Erfgoedraad onder leiding van voorzitter Johnny Cloesen. “Toen we dat in de krant lazen, hebben we een brief aan de stad geschreven dat we de kapel wel in ere wilden herstellen, op voorwaarde dat ze onze eigendom zou worden. We hebben ze nu in erfpacht voor 27 jaar en we zullen de kapel herstellen en onderhouden”, zegde Stijn Dillen vorig jaar. Ondertussen is Stijn Dillen papa geworden van een flinke dochter Marie en hij zou ze willen laten dopen in de kapel. “Maar dan moet ze er toch nog wat beter gaan uitzien dan nu: er is nog veel poetswerk”, lachte de kersverse papa toen in Het Belang van Limburg.
Eerste energieneutraal kasteel
Het kasteel van Gors is in de eerste plaats een exclusieve trouwlocatie, maar de uitbater-eigenaar staat ook open voor andere concepten. Je kan het domein ook bezoeken. Tijdens deze begeleide wandeling toont de kasteelheer je de mooiste plekken van het kasteel. Deze tijdreis begint met mooi gerestaureerde kelders uit de 17e-eeuwse waterburcht van weleer. In het bos kan je nog een authentieke ijskelder terugvinden. Vervolgens word je uitgenodigd in de mooiste binnenruimtes van het kasteel in laat-classicistische stijl. Hierna krijg je een blik achter de schermen hoe dit monument zich het eerste energieneutrale kasteel van Vlaanderen mag noemen. Afsluiten doe je met een glaasje bubbels in het zonovergoten park of in een van de mooi gerestaureerde gewelfde kelders.
Contactgegevens
+32470625128
info@kasteelgors.be
Kasteel van Gors,
Hoogstraat 35,
3840 Gors-Opleeuw
stijn.dillen@kasteelgors.be
