Wanneer je de Diesterstraat ‘afloopt’, ‘onderaf’ zoals ze in Sint-Truiden zeggen, dus van de Markt naar het park, dan passeer je op een bepaald ogenblik Jeruzalem, niet het echte of het hemelse maar wel het klooster dat die naam draagt.
De Zusters van het Heilig Graf, in Sint-Truiden zeggen ze daar de sepulchrinen tegen, arriveerden rond 1539 vanuit Luik in Sint-Truiden om er aan de meisjes onderricht te geven. Het H Graf (nu Hasp-O Centrum) mag dan nu wel langs de Plankstraat liggen, maar in de 16de eeuw lag het in de Diesterstraat en heette het “Jeruzalem”.
Verjaagd door de Fransen
De sepulchrinen werkten, woonden en baden er meer dan 250 jaar toen de Franse revolutionairen hen in 1798 uit hun klooster zetten. Nog geen jaar later was het klooster een legerdepot en vijf jaar later was de toestand van de gebouwen zo erbarmelijk dat de verkoop ervan niks meer zou opbrengen. Dus besloot het stadsbestuur er een “werkhuis ter beteugeling van de bedelarij” in te richten.
Bisschop had liever clarissen in Luik
Karel François Frische koopt in 1809 het complex voor 10.200 frank, het definitief einde van Jeruzalem. Doch, toen zijn dochter Angela Frische die in Roermond verbleef geen interesse meer had in het oude gebouw, wilde ze het verkopen. Er bestonden namelijk in 1841 al plannen om een clarissenklooster te openen in Sint-Truiden, maar de Luikse bisschop was daar niet happy mee: hij wilde ze in Luik hebben. De reden van bisschop Cornelis van Bommel? Omdat Sint-Truiden niet zo’n geschikte plaats was om een klooster voor clarissen in te planen omdat de geest van secularisme al te zeer door de stad had gewaaid. En twee bedelordes van dezelfde Franciscaanse familie (Minderbroeders en clarissen) in één stad was van het goede te veel.
Ze kwamen uit Mechelen
Tien jaar later openen de clarissen van Mechelen een klooster in Sint-Truiden, onder impuls van pastoor-deken Ludovicus Gulielmus Cartuyvels. Maar het bleef een bouwval. In 1863 schreven de zusters “Het kwartier der buytenzusters was bouwvallig en wij hadden nog gene andere kapel als eenen grooten zael niet tegenstaende wij al 11 à 12 jaren hier woonden; daerbij waren de plaetsen vervuld en wij waeren in de volstrekte onmogelijkheid van te kunnen bouwen; want het klooster bezat niets dan de geringer som van 5.700 frs hetgene wij sedert lang gespaerd hadden voor den bouw”.
Rijk werden de clarissen nooit, kunstschatten hadden en hebben ze nog niet, maar hun klooster geraakte opgekalefaterd en volgend jaar zullen ze er 170 jaar werken, wonen en bidden. Dat met de hulp van de Truiense gemeenschap die gul was voor de clarissen en hen niet steeds bedacht met een mand eieren als ze de zusters voor hun gebed wilden belonen.
Assisi was hun bakermat
De clarissen zijn een kloosterorde gesticht door de H Clara (1194-1253) net zoals de franciscanen een orde zijn gesticht door de H. Franciscus (1182-1226). Beiden woonden terzelfdertijd in Assisi (Italië) en verzamelden een groep religieuze mannen en vrouwen rond armoede en nederigheid. Deze groepen vielen later uiteen in verschillende “onderafdelingen” zoals de recollectienen, de collectienen, de capucinessen, de rijke claren, de arme claren aan de vrouwelijke kant en de minderbroeders conventuelen, de franciscanen, de observanten, de capucijnen aan de kant van de mannen. De laatste minderbroeders verlieten in maart 2019 na 800 jaar het oudste minderbroederklooster van België in Sint-Truiden.
Eieren, maar ook appelsienen, aardbeien …
Bij de gewone man zijn de clarissen vooral bekend voor hun voorspraak om goed weer te krijgen. Voor een huwelijk, een feest of optreden waarvoor goed weer nodig was, trok men naar de Clarissen met een plateau eieren opdat de nonnen zouden bidden voor het gewenste weertype. Clara betekent “de stralende, de lichtende” en de verwijzing naar de zon ligt dus voor de hand. Maar waarom bracht men eieren? En geen kippen bijvoorbeeld? Een van de leefregels van de clarissen was dat ze geen vlees mochten eten, en dus werden het eieren. Alhoewel, andere voedingsmiddelen werden ook in dank aangenomen. Zo gingen de eerste Belgische aardbeien van Jos Schoofs uit Zepperen op 24 maart 2007 via koper Marc Vandepoel samen met een mand eieren naar de clarissen in ruil voor mooi weer.
Weerman Frank Deboosere kon het fenomeen ook niet uitleggen: “Als weerman kan ik geen garantie geven op het gebed van de zusters. Of het echt helpt? Het is in elk geval een mooie traditie.”
Niet meer wereldvreemd
De Sint-Truidense carnavalisten laten geen enkel carnaval passeren zonder langs Jeruzalem in de Diesterstraat te passeren met hun eieren. Zelfs de studenten vonden er de weg naartoe. praeses Dario Coppers van de Truiense studentenclub Moeder Kanarie ging in september 2019 ook eieren brengen bij de clarissen. Om te zorgen voor een stralende zon tijdens de cantus op de Grote Markt van Sint-Truiden!
Zelfs scholen, worden ontvangen in het klooster waar de zusters open over hun leven praten. Een school uit Landen was verrast toen ze hoorden dat de zusters eenmaal per jaar, op, 28 december het feest van de ‘onschuldige kinderen’ frietjes mochten gaan halen aan het frietkot in de buurt. Of zoals de vraag welke geloften de zusters aflegden. De gelofte van armoede en gehoorzaamheid wisten ze nog maar wat was die 3de ook a weer??? Een snuggere jongen uit de klas wist het weer: “Poetsheid” zei hij zeer fier. De zuster moest er hartelijk om lachen maar ja het was wel een goede vertaling van het woord “Kuisheid”.
Genk is gesloten. Clarissen klooster