Miljoenen kubieke meter water, opgepompt voor de Vlaamse Watermaatschappij zorgen ervoor dat er zelfs in de beken geen water meer staat maar nog erger, dat met merendeel van de inwoners van het dorp, dat op nauwelijks 100 meter van de waterwinning ligt, scheuren in de gevels van hun huizen krijgen. Of ze krijgen hun voordeur niet meer open, hun dorpel is gebarsten en of ze durven de achterkamer niet meer binnen.

En dan begint het circus waarvan meestal de kleine man de dupe is en grote ondernemingen alles in het werk stellen om hun verantwoordelijkheid te ontkennen of te minimaliseren. Maar in Rukkelingen komt de VMW niet weg met een smoesje obstructieve initiatieven van dure advocaten.

Zelf heeft De Watergroep een tegenexpert aangesteld om de schade aan de woningen in Rukkelingen-Loon te onderzoeken. “Die expert zwaait met een verslag dat helemaal geen verband aantoont”, aldus burgemeester Kristof Pirard in maart van dit jaar. “Volgens hen zijn de scheuren in de woningen mogelijk het gevolg van de algemene klimaatverandering, en dus niet van het oppompen van het grondwater. Zelf ben ik natuurlijk helemaal geen deskundige in waterhuishouding. Maar er loopt wel een vergunningsaanvraag, om ook de volgende twintig jaar nog verder grondwater op te pompen in dorp. Die aanvraag hebben we nu ‘on hold’ gezet. We gaan eerst een onafhankelijke expert aanstellen die het probleem grondig onder de loep zal nemen. Want waterwinning in Rukkelingen-Loon kan alleen als het veilig gebeurt.”

De zaak wordt vanaf maart 2022 ten gronde behandeld door de rechtbank, maar half november wordt al een tussenvonnis verwacht over het aanstellen van een onafhankelijk deskundige.

Omdat de vergunning voor waterwinning eind volgend jaar vervalt, heeft De Watergroep een nieuwe omgevingsvergunning aangevraagd. De aanvraag geldt voor vier waterputten, maar dit keer voor een debiet van 900.000 m³ per jaar, dat is het gemiddeld opgepompte volume van de voorbije jaren. De waterputten zijn tussen de 30 en 50 meter diep. Tegen 2032 wil De Watergroep het debiet nog eens verminderen tot 450.000 m³. Volgende maand komt er wellicht een infovergadering en het is minister van Omgeving Zuhal Demir die de beslissing moet nemen.

Voor De Watergroep is de toekomstige halvering van de winning geen schuldbekentenis voor de scheuren in de huizen. “Beide zaken staan los van elkaar”, horen we bij de VMW dat steevast alle verantwoordelijkheden van zich afschuift via eigen onderzoeken die ze onafhankelijk noemen. “Twee onafhankelijke studies naar de zettingen hebben geen oorzakelijk verband aangetoond met de waterwinning. Daarom vragen we geen onderzoek meer binnen een onderzoek. We laten het gerecht zich hier verder over uitspreken. De nieuwe aanvraag is louter bedoeld voor de duurzame exploitatie van de grondwaterlaag.” En natuurlijk zet deze starre houding kwaad bloed in Rukkelingen en bij uitbreiding in gans Heers.