Ze gaan het in Hasselt niet graag horen, maar één van de beroemdste Hasselaren was … een Truienaar. Ferdinand Portmans, later Ridder Portmans, was meer dan 40 jaar burgemeester van Hasselt en kreeg een belangrijke straat naar zich genoemd, de Ridder Portmansstraat.
Het wapenschild van de familie Portmans.
Het geslacht Portmans stamt uit Sint-Truiden en één van de oudst gekende stamvaders is Walter Portmans, geboren op 9/4/1674 en op 2/7/1701 getrouwd met Anna Maria Morren. Uit dit huwelijk kennen we verschillende kinderen waaronder Jan Portmans (*3/10/1707 – +4-12-177), burgemeester in 1769 en deken van het ambacht in 1743. Ze behoorde dus tot de betere burgerij van de stad
Papa was vrederechter
Tot deze familie behoorde ook François Marie Ferdinand Portmans, geboren in Sint-Truiden op 23/12/1854. Zijn vader was Vrederechter Jan Portmans uit Sint-Truiden, zijn moeder heette Elisabeth Van Ham. Zijn grootouders waren Walter Portmans en Barbara Fabry. De namen Walter en Jan komen vaker terug in de familie Portmans. Ferdinand trouwde met Marie Roelants, de dochter van de Hasseltse burgemeester in 1883.
Deze maatregel zal in de jeneverstad zeker geen goed gedaan hebben aan de economie: Portmans zette (op bevel van de Duitsers) de stad droog.
Stapte in Truiense gemeentepolitiek
Ferdinand Portmans deed zijn middelbaar in Sint-Truiden (het gemeentelijk college) en studeerde daarna rechten en notariaat aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Hij stapte in 1881 in de Sint-Truidense gemeentepolitiek en werd gemeenteraadslid. Hij was in Sint-Truiden de medestichter, samen met een zekere Moors, van het eerste katholieke ziekenfonds van de stad en was tijdens de Schoolstrijd voorzitter van het schoolcomité. Hij vocht tegen het feit dat “honderden gedwongen werden om den brode hunne kinderen naar scholen te zenden waar hun geweten tegen in opstand kwam”, zo schreef Het Belang van Limburg bij zijn dood in 1938 gezegd. Op 18/8/1885 werd hij benoemd tot notaris in Hasselt. Hij bleef echter tot 1887 in Sint-Truiden gedomicilieerd.
Eerste verkiezing, alle zetels veroverd
In 1895 werd Portmans het boegbeeld van de katholieke lijst in Hasselt. Twee jaar daarvoor was het algemeen meervoudig stemrecht ingevoerd en het aantal kiezers in Hasselt verdubbelde plots. De Katholieken wonnen de verkiezingen overtuigend van de liberale lijst van burgemeester Goetsbloets en stelde een einde aan 17 jaar liberaal bewind in Hasselt. De Katholieken veroverden alle zetels in de gemeenteraad en Ferdinand Portmans werd burgemeester.
Nationale politiek
Ferdinand Portmans was al lid van de provincieraad, maar die post verliet hij toen hij in 1912 volksvertegenwoordiger en in 1913 senator werd. Dat laatste mandaat vervulde hij tot in 1932.
Van zijn 40 jaar burgemeesterschap in Hasselt onthouden we zijn rol tijdens de Eerste Wereldoorlog in het Comité voor Hulp en Voeding. Na de oorlog werd begonnen met de uitbreiding van Hasselt buiten de oude, intussen afgebroken stadswallen. De eerste wijken in Runkst werden gebouwd en ten westen ontstond de Heilig-Hartwijk.
Zijn naamkaartje in mooi Frans.
Ruzie bij de katholieken
De vrij conservatieve Portmans kreeg binnen zijn eigen partij tegenswind van het Algemeen Christelijk Werkersverbond (ACW, nu Beweging.net) onder de bezieling van priester-senator Pieter-Jan Broekx. Vlaams-democratische christelijke politici zoals dokter Jozef Bollen en ingenieur Jules Van Caenegem werden op de lijst gesteund door het ACW en verkozen. Bij de verkiezingen van 1932 haalden de Vlaamse-Democraten 7 zetels, de conservatieven 6, maar Portmans bleef burgemeester 
omdat er een overloper van kamp wisselde. In 1937 volgde Jozef Bollen hem op als burgemeester en die wist de eenheid binnen het christelijke kamp te herstellen. Een jaar later overleed Ferdinand Portmans. Hij werd begraven op het Oud Kerkhof in Hasselt en de straat waar zijn notariaat gevestigd was werd de Ridder Portmansstraat. Ridder, want in 1929 werd hij bij Koninklijk Besluit in de adelstand verheven met de titel van ridder en die was erfelijk volgens het eerstgeboorterecht.
Hier, op de Havermarkt, had Portmans zijn notariaat in Hasselt.
Negen kinderen
Ferdinand Portmans en Marie Roelants kregen 9 kinderen onder wie John (1884-1961) die zijn vader opvolgde als notaris; Etienne (1895-1964 die priester werd en pastoor was in “het land van Overmaas”, namelijk in Remersdaal, Ferdinand (1896-1964) die notaris en burgemeester in Dendermonde werd en Walthère (1886-1974) die zijn broer als notaris opvolgde in Hasselt en de enige van de broers was die voor nageslacht zorgde.
Momenteel woont er (voor zover we konden terugvinden) geen enkele Portmans meer in Sint-Truiden.
De uitvaartstoet zoals die in Het Belang van Limburg verscheen
De doodsbrief van Ridder Portmans
