Als het drukke leven in Sint-Truiden zich afspeelde tussen kerk, abdij en stadhuis, dan zou de Groenmarkt het epicentrum van de stad moeten zijn.  Maar met slechts één kerk tussen, ligt één van de mooiste pleinen van de stad, het H. Hartplein.

Het driehoekige plein, met de open kant naar de Luikerstraat, loopt in uit een punt uit in de Ridderstraat. Het plein heet nog niet zo lang H. Hartplein, precies van in 1929. Daarvoor sprak men van “Achter de Osliefvrouwkerk”, zelfs in officiële documenten.

 

Hart symbool van machtig katholicisme
Oorspronkelijk was hier het zuidelijk deel van het kerkhof rond de hoofdkerk. Het H. Hartplein dank zijn naam aan het kolossale beeld van Christus Koning dat daar, langs de grote weg Brussel-Luik, in 1929 werd opgericht. Sint-Truiden was sinds 1899, de tijd van paus Leo XIII, aan het Heilig Hart van Jezus toegewijd. Na de oorlog kwam er een beeld. Het beeld is uit één blokEuvillesteen uitgevoerd, behalve de rechterarm (om praktische en materiaalredenen). Senator-burgemeester Cartuyvels huldigde het in en bisschop Kerkhofs zegende het beeld, een plechtigheid die werd bijgewoond door een grote massa volk. Deze devotie voor het H. Hart sluit ook aan bij het ontstaan van de Heilig Hartbonden (voor mannen), de studentenbonden “Erewacht van het H. Hart”. 

Oorspronkelijk stond er op deze plek ook een publieke waterput, herontdekt bij werken van 1993. Toen verhuisde het beeld ook naar de kerkmuur en kreeg het een gecontesteerd kunstwerk als buur: de slang of de gebogen buizen als fietsstalling of hippe bank, die ondertussen (gelukkig) weer verdwenen is. 

Restauratie en eerherstel
In 2018 werd het beeld gerestaureerd, het kreeg een nieuwe kroon (de oude was verdwenen) en in oktober zegende deken Wim Ceunen het beeld opnieuw in, op de plaats waar het oorspronkelijk stond. De inscripties zijn moeilijk te lezen, maar er staat: “Opgericht door de stad St-Truiden en ingezegend door Z.D.H. M.Kerkhofs, bisschop van Luik 22 september 1929. P. Cartuyvels, burgemeester, M. Van Slype, schepen, E. Blavier, schepen, M. Bessemans, schepen. De gemeenteraadsleden A. Jadoul, E. De Jonghg, E. Londoz, C. Didelez, H. Benaets, A. Quintens, J. Engelbosch, L. Pletsers, J. Vanhavermaet, L. Radoux. Kunstatelier Bressers” 

Horecaplein
Momenteel heeft het plein vooral een horecafunctie, maar er waren vroeger nogal wat winkels met naam en faam gevestigd: de kunst- en boekhandel Thysmans–Lemaire – Standaard Boekhandel, het eerste muntwassalon “Wasautomaat” van de stad (1965), het vroegere café de Abtskelder, Bakkerij Hendricx, beenhouwerij Georges Beckers en de platenzaak Studiodisk (1960) in het oudste gebouw van het H. Hart plein dat eerst nog de “Aardappelen Beurs” huisvestte (toen nog helemaal bepleisterd zoals op bijgaande foto) en later in GSM-handen kwam (Mobistar en Orange). 

 Burgerhuis uit 1653
Orange is vandaag gevestigd op het nummer 1, een prachtig burgerhuis in Maasstijl met drie bouwlagen. Op de gevel in de Luikerstraat kan je nog steeds de datum lezen door middel van muurankers: 1653. Tegen diezelfde gevel hangt ook al vele decennia een houten kapelletje, ook zichtbaar op foto’s van 100 geleden, en waar honderden mensen achteloos aan voorbij lopen. Het beeldje in de houten nis lijkt ons eerder kitch en dat is verstandig gezien niets nog veilig is. Het gebouw werd in 1997 beschermd als monument. De beneden vensters werden aan de commerciële noden aangepast. Verder staan er op het H. Hartplein nog een negental panden met burger- en handelshuizen uit de late 18de en 19de eeuw. En waar het H. Hartplein vroeger het terrein was van optredens en vaak veel lawaai, is het nu een zeer gezellige ruimte geworden, rustig en uitnodigend om er te genieten. 

 

 

 

 

Op deze foto zien we nog het gepleisterde burgerhuis uit 1653, toen nog “Aardappelen Beurs”, en de wegwijzers naar Luik, Tongeren en Hasselt tegen de kerktorenmuur gespijkerd, en in ‘t Frans.