SINT-TRUIDEN – Drie milieuverenigingen, waaronder de Limburgse Milieukoepel, vzw Climaxi en de Regionale Vereniging Natuur en Landschap Oost-Brabant, trekken gezamenlijk naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Ze vragen de vernietiging van de recente milieuvergunning voor schokdemperproducent Tenneco in Sint-Truiden.

  • Tekst en beelden © Rudi De Cock

De Limburgse Milieukoepel vzw is een koepelorganisatie die meer dan 50 Limburgse natuur- en milieuverenigingen versterkt en ondersteunt. Samen met vzw Climaxi, de beweging in Vlaanderen voor een sociaal klimaat, en met de Regionale Vereniging Natuur en Landschap, een onafhankelijke vrijwilligersvereniging die zich inzet voor meer en betere natuur in Oost-Brabant, stapt de koepel naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen. De aanleiding voor de juridische stap is de vrees voor vervuiling van de Melsterbeek, die volgens de verenigingen ernstig belast is met PFAS en chroom. Alle drie uiten ze hun bezorgdheid over de mogelijke impact op de gezondheid van zowel de omwonenden als het personeel van het bedrijf. “De uitstoot door het bedrijf Tenneco brengt schadelijke stoffen met zich mee, zowel in het luchtruim en ook in de Melsterbeek, in het water dus.”

In januari tekenden de verenigingen al bezwaar aan tegen de milieuvergunning die door de provincie Limburg aan Tenneco werd toegekend. Die vergunning laat het bedrijf toe om onder andere haar fosfateerinstallatie te vernieuwen, het afvalwater bijkomend te zuiveren en een nieuwe laboratoriumlijn toe te voegen. De Vlaamse Regering gaf vorige maand definitief groen licht met de vergunning. “Maar zo definitief zien wij dat zeker niet”, aldus de verenigingen. “Dit gaat bijlange niet ver genoeg. Tenneco stelt dat het geen PFAS gebruikt, maar moet volgens de vergunning wel metingen uitvoeren op die stoffen. Waarom meten en zuiveren als er zogezegd geen PFAS aanwezig is? We vragen dringend om meer transparantie en een onafhankelijk onderzoek.”

Melsterbeek als zorgenkind

“De vergunning laat 500 µg per liter toe, terwijl de Milieukwaliteitsnorm voor chroom in oppervlaktewater 50 per liter is”, stelt Ronald Jacobs van Natuurpunt. “De lozingsnorm van het Vlaams Reglement voor Milieuvergunningen is 25 µg per liter. Hier wordt 20 keer zoveel toegelaten. In 2023 werd in de Melsterbeek nog 75.000 µg per liter gemeten. En dan krijg ik te horen dat we ons geen zorgen moeten maken?! Dat het niet dramatisch is?! De Vlaamse Regering baseert zich daarvoor op meetresultaten uit Herk-de-Stad. Vlak na de aangelegde waterzuiveringsinstallatie in Runkelen, veel dichter bij het bedrijf, liggen de PFOS-waarden in de bodem 25 keer hoger.”

Jacobs is niet te spreken over hoe de politiek dit aanpakt. “Waarom bespreek je stalen die genomen worden aan de monding van de beek, maar laat je stalen met veel hogere vervuiling links liggen? Die stalen komen dan nog eens van vlak na de zuiveringsinstallatie. Uit onderzoek blijkt dat vissen uit deze beek er ernstiger aan toe zijn dan die in de buurt van 3M in Zwijndrecht. Is het dan minder erg omdat wij een landelijke gemeente zijn?”

Europees kader

Ook tegenover de zuivering die het bedrijf wil doorvoeren staat Jacobs kritisch: “De zuivering van PFOS uit het water is technisch onmogelijk. Het blijft gewoon geloosd worden. Ten andere, eerst worden de vergunningen toegekend en daarna pas kijkt men naar de effecten. Dat is in strijd met de Europese Kaderrichtlijn Water. De logica is zoek.” De verenigingen wijzen voorts op de kankerverwekkende eigenschappen van chroom en pleiten voor strengere normen ter bescherming van mens en milieu.

“We wijzen niet enkel naar Tenneco”, vult Filip De Bodt van de vzw Climaxi aan. “Er zijn ook naar andere mogelijke bronnen zoals oude stortplaatsen en oefenterreinen. Kortom, het bad is vol. Er kan geen enkele nieuwe vervuilingsbron meer bij. We pleiten voor een grondige studie naar bodem- en grondwatervervuiling. We willen weten wie verantwoordelijk is en wie moet instaan voor de sanering,” aldus De Bodt. “Verder vragen we dringend een bloedonderzoek voor de arbeiders in de fabriek.”

Tenneco zou volgens geruchten op termijn overwegen te vertrekken uit Europa, omdat chroom uit de autoproductie zou verdwijnen. Het bedrijf heeft zelf nog niet gereageerd op die geruchten, noch op deze démarche van de drie verenigingen.