Dit jaar is het precies 65 jaar geleden dat de tramlijn 476 definitief afgeschaft werd. Vanaf 1956 zouden bussen het personenvervoer en camions het goederenvervoer tussen beide steden moeten verzorgen. Maar ons openbaar vervoer is nu al dermate gemoderniseerd … dat er geen rechtstreekse lijn meer bestaat tussen Sint-Truiden en Luik

tram-in-groot-heersDe Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen vroeg de inoverwegingneming van de lijn Sint-Truiden – Oreye aan op 13 december 1888 en verkreeg ze op 16 april 1889. De vergunning werd aangevraagd op 18 september 1890 en verleend bij Koninklijk Besluit van 27 december 1891. Het kapitaal was als volgt samengesteld: 216.000 fr van de Staat, 252.000 fr van de provincie Limburg, 36.000 fr van de provincie Luik, 357.000 fr van de gemeenten en 3.000 fr van particulieren. De lijn werd geopend op 24 oktober 1892 voor het goederenvervoer en een maand later voor het reizigersvervoer. Na de lijn Leopoldsburg – Bree – Maaseik (geopend in 1888-1890) was dit de tweede buurtspoorweglijn die in Limburg werd aangelegd.

1280px-motrice_standard_ligne_liege_-_saint-trond_saint-trond_gareDoor de stad
De lijn vertrok uit de stelplaats gelegen ten zuidwesten van het spoorwegstation van Sint-Truiden, naast de Tiensesteenweg, op de plaats die in de volksmond ‘de oude statie’ genoemd werd omdat daar van 1839 tot 1883 het eerste spoorwegstation van Sint-Truiden had gestaan. Ze liep over het Stationsplein in een boog naar de Stationsstraat en de Tiensepoort. Van daar liep ze in eigen bedding door ‘Sint-Anneke’ naar de Spaanse Brug, Naamsepoort en Naamsevest tot aan de Brustempoort. Daar boog ze af naar de Luikersteenweg, die ze bleef volgen tot voorbij de provinciegrens tussen Heers en Oreye. Van daar liep de lijn dan verder richting Luik.

1280px-motrice_standard_ligne_liege_-_saint-trond_liege_place_saint-lambertDicht net openbaar vervoer
Op deze lijn sloten nog andere tramlijnen aan, onder andere Sint-Truiden – Tienen (1907) en Sint-Truiden – Herk-de-Stad (1913). In Brustem was er een aftakking naar Hannuit via de Oude Borgwormsesteenweg (1911) en in Klein-Gelmen was er een aftakking naar de suikerfabriek van Mechelen-Bovelingen. In Oreye was er dan weer een aansluiting op de lijn Hasselt-Borgloon-Oreye (1900). Je zou bijna kunnen denken dat er rond 1900 meer openbaar vervoer was dan anno 2021! Het baanvak Sint-Truiden – Oreye was 17 km lang, en de tram stopte 16 keer. Maar er waren ook rechtstreekse verbindingen tussen beide steden.

unnamed-12

 

De Eerste Wereldoorlog
Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden veel buurtspoorlijnen opgebroken door de Duitse bezetter, maar de lijn Sint-Truiden – Luik ontsnapte daaraan. Deze lijn maakte deel uit van het hoofdnetwerk van buurtspoorwegen waarop tijdens de oorlog reizigersverkeer over lange afstand werd georganiseerd. Er reden toen dagelijks twee of drie rechtstreekse stoomtrams van Brussel (Daillyplein) via de lijn Sint-Truiden – Oreye naar Ans bij Luik en terug, die de totale afstand in vier à vijf uur aflegden.

49229316566_28e05b842b_bElektrificatie is meer comfort.
Voor drukkere lijnen en lijnen rondom de grote steden werd elektrificatie overwogen. Dat laatste was het geval voor de lijn Sint-Truiden – Luik. De baanvakken Ans – Alleur en Alleur – Oreye werden op 1 december 1930 respectievelijk 2 augustus 1931 geëlektrificeerd en op 15 juni 1936 was het de beurt aan het baanvak Sint-Truiden – Oreye. In 1936 werd ook een geëlektrificeerde verbindingslijn aangelegd tussen Alleur en Rocourt op de buurtspoorlijn Tongeren – Luik (Place St-Lambert), zodat de trams uit Sint-Truiden en Oreye hun eindpunt niet langer hadden in Ans maar konden doorrijden tot in het hart van de Vurige Stede. In 1955 duurde een tramrit naar Luik anderhalf uur.

jodoignetram-in-grootheers-3Afbouw van de Tweede Wereldoorlog
Na de Tweede Wereldoorlog werden veel buurtspoorlijnen stilaan afgebouwd en werden de trams voor reizigers vervangen door autobusdiensten. Sommige lijnen bleven nog een tijdje in dienst voor goederenvervoer, totdat ook daar de concurrentie van het wegvervoer te groot werd en de spoorlijnen werden gesloten en opgebroken. Op de lijn Sint-Truiden – Oreye werd het reizigersvervoer stilgelegd op 24 oktober 1956, het goederenvervoer op 7 januari 1957 (na afloop van de suikerbietencampagne, de lijn bediende immers ook de suikerfabrieken van Oreye, Mechelen-Bovelingen en Sint-Truiden). Het baanvak Sint-Truiden – Oreye werd opgebroken in de jaren 1957-1958.

1-395-800x445We hielden aan de tram toch nog enkele dingen over. Vooreerst de Tramstraat, het katholieke weekblad De Tram (1893-1967) en een moderner communicatiemiddel, de FB-pagina De Nieuwe Tram. Zonder te spreken van de talloze nu verdwenen cafés “Café du Tram” of “Café de Tramstatie” tussen Sint-Truiden en Oreye.

 

 

163324713_171711564767930_6876611367678506340_o De Sint-Truidense tram figureert zelfs in Stripverhalen.

 

1955-v 1907

Spoorboekje 1955                        Spoorboekje 1907